ใต้เงาปฏิวัติ : การสืบราชการลับและความคาดหวังของราษฎรหลัง 2475

ภายหลังการปฏิวัติ พ.ศ. 2475 คณะราษฎรได้สถาปนาระบอบการเมืองใหม่ในสยาม ราษฎรจึงตื่นขึ้นจากการหลับใหลการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในคราวนี้ มิใช่การทำลายล้างโครงสร้างการเมืองแบบเก่า เนื่องด้วยปัจจัยหลายประการที่บีบให้คณะราษฎรต้องเจรจากับฝ่ายชนชั้นเดิมเพื่อรักษาการปฏิวัติและระบอบการเมืองที่เพิ่งตั้งไข่ให้ดำเนินต่อไปได้ การประนีประนอมหลังการปฏิวัติจึงเกิดขึ้น โดยมีดอกผลเป็นรัฐธรรมนูญฉบับวันที่ 10 ธันวาคม 2475

ทว่า ภายใต้การประนีประนอมของชนชั้นนำเก่ากับคณะราษฎรและการเฉลิมฉลองชื่นมื่นในระบอบการเมืองใหม่นั้น กลับเกิดอารมณ์ความรู้สึกที่หลากหลายในสังคม ทั้งความรู้สึกหวาดระแวงและความคาดหวังที่เกิดขึ้นภายใต้สถานการณ์อันคลุมเครือไม่แน่นอน หลักฐานจดหมายราษฎรและเอกสารสืบราชการลับบอกเล่าบรรยากาศในสังคมสยามหลังปฏิวัติไว้อย่างนั้นสนใจ โดยเฉพาะอารมณ์ความรู้สึกของสังคมที่มีต่อความเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่เช่นการปฏิวัติ พ.ศ. 2475