ภูมิปัญญาปฏิวัติฝรั่งเศส

"ความสนใจในเรื่องการปฏิวัติฝรั่งเศสของสังคมไทยมักแสดงออกใน 2 มิติที่ต่างกันโดยสิ้นเชิง มิติแรก สนใจการปฏิวัติฝรั่งเศสแบบลุ่มหลงและใฝ่ฝันถึง มิติที่ 2 สนใจการปฏิวัติฝรั่งเศสแบบรังเกียจเดียดฉันท์และหวาดกลัวในฐานะที่เหตุการณ์นี้เป็นตัวอย่างอันเลวร้าย ความสนใจทั้งสองมิตินี้ยังไม่เพียงพอต่อการศึกษาการปฏิวัติฝรั่งเศสอย่างลึกซึ้ง เพราะเป็นเพียงความสนใจแบบทำให้เป็นละคร ฝ่ายหนึ่งทำให้การปฏิวัติโรแมนติก ส่วนอีกฝ่ายก็ทำลายความชอบธรรมของการปฏิวัติ โดยละเลยสาเหตุความเป็นมา ปรัชญาการเมืองเบื้องหลัง ตลอดจนการตีความของนักประวัติศาสตร์"

คำนำ, ปิยบุตร แสงกนกกุล

ภูมิปัญญาปฏิวัติฝรั่งเศส ผลงานรวมบทความของปิยบุตร แสงกนกกุล บอกเล่าการปฏิวัติฝรั่งเศสผ่านรากฐานความคิด ปรัชญาการเมือง และอุดมการณ์ของนักปฏิวัติ ในประเด็นต่างๆทั้ง "ภูมิปัญญา" ที่อยู่เบื้องหลังการก่อตั้งสภาแห่งชาติของสมาชิกสภาฐานันดรที่ 3 และการร่างคำประกาศสิทธิมนุษยชนและพลเมือง การถกเถียงของสมาชิกสภาแห่งชาติเรื่องผู้ทรงอำนาจสถาปนารัฐธรรมนูญคือใครระหว่าง "กษัตริย์" กับ "ชาติ" ข้อถกเถียงสถานะกษัตริย์ในระบอบรัฐธรรมนูญผ่านคดีประหารชีวิตหลุยส์ที่ 16 รวมไปถึงชีวิตและผลงานของซิแยส (Sieyès) และต็อกเกอวิลล์ (Tocqueville) ผู้รังสรรค์ผลงานเกี่ยวกับการปฏิวัติฝรั่งเศสและระบอบประชาธิปไตย ทั้ง Qu'est-ce que le Tiers État? (ฐานันดรที่ 3 คืออะไร?), L'Ancien Régime et la Révolution (ระบอบเก่าและการปฏิวัติ), De La Démocratie en Amérique (ประชาธิปไตยในอเมริกา)

การปฏิวัติฝรั่งเศสไม่ได้มีเพียงเรื่อง “ทลายคุกบาสตีย์” “ล้มเจ้า” “ตัดหัว” แต่ยังมี “อาวุธภูมิปัญญา” ที่ขับเคลื่อนให้การปฏิวัติรุดหน้าต่อไป